Spotify brengt luisteraars wekelijks een lijst met nummers die ze wellicht ook interessant vinden onder de titel ‘Discover weekly’. De achterliggende algoritme doet dit op basis van wat je luistert en wat andere vergelijkbare luisteraars interessante muziek vinden. Als je Spotify serieus gebruikt om naar je muziek te luisteren, dan is de algoritme vaak verbazingwekkend accuraat. Niet alleen in het vinden van van voor jouw nog onbekende nummers, maar ook in het vinden van obscure nummers waar je in het verleden naar hebt geluisterd.

Er is ook een bezwaar bij deze service. Het maakt het vinden van muziek klinisch en weinig interessant. Hoe goed de service ook werkt, je kan niet echt spreken van ontdekkingen. Je zult in de afspeellijst nummers vinden die bij je muzieksmaak passen en het zal niet snel je smaak oprekken en aanpassen. In zekere zin kan je spreken van Groupthink: dat fenomeen waarbij het steeds moeilijk wordt om af te wijken van de algemene consensus.

En dat is niet het enige bezwaar. Ben Ratliff beargumenteert dat je bij het luisteren naar een afspeellijst via een App maar een beperkte set aan zintuigen en waarnemingen gebruikt. Je hebt niet in een platenzaak door de bakken met albums gezocht en dus mis je bijvoorbeeld het vinden van nieuwe muziek op basis van het beeld (de albumhoes). Je hebt de albums niet aangeraakt en de muziek niet opgesnoven. Ook heb je niet gepraat met een andere muziekliefhebber die wijst op een nummer van een band die je nog niet kende. En het is niet alleen dat je wordt gewezen op een nummer, min of meer wat Spotify ook doet, maar je wordt ook uitgedaagd op een bepaalde manier naar het nummer te luisteren. Mensen horen en zien toch weer net andere zaken dan dat je zelf zou zijn opgevangen. Je mist in Spotify het advies van de expert die uitlegt waarom het nummer interessant en boeiend is. En waar je het natuurlijk ook oprecht mee oneens kan zijn.

Wat voor mij dit artikel interessant maakt is de achterliggende vraag: gaat cognitive computing en de algoritme straks de adviseur vervangen of is het vooral een toevoeging aan het instrumentarium van die adviseur?

Dit artikel is gepubliceerd in The Guardian van 19 februari 2016 en geschreven door Ben Ratllff

Slave to the algorithm? How music fans can reclaim their playlists from Spotify

he big news in music over the past 10 years or so may not be Kanye or Adele or Taylor but you, the listener. Access is power, and a great deal of the history of western music, and much else besides, is now in your phones or on your desks, via YouTube or a streaming service – Spotify, Pandora, Apple Music, Tidal, whatever – for free, or for a modest price.